In Folia dom­pe­len Tiptoe Company en Maurizio Pisati de luis­ter­aar onder in de ver­beeld­ing van de kun­ste­naar. Associaties lei­den naar verre lan­den, vreemde gebruiken en merk­waardi­ge gebeurtenis­sen. Een inter­view door Christine Dysers met gitarist Jona Kesteleyn over under­dogs, cre­atieve hersen­spin­sels en maatschappij.

Christine Dysers De jong­ste jaren is Tiptoe Company niet meer weg te denken uit het Vlaamse muziekland­schap. Na pas­sages op ver­schil­lende bin­nen- en buiten­landse con­cert­po­dia ontwikke­len jul­lie nu samen met ChampdAction een nieuwe pro­duc­tie voor het MAfestival. Hoe valt Tiptoe Company best te omschri­jven? Jona Kesteleyn Tiptoe Company is een soort ensem­ble van under­dogs: we bren­gen kamer­muziek voor ver­rassende com­bi­naties en focussen daar­bij vooral op instru­menten die vaak in de schaduw staan of op de achter­grond func­tioneren. Onze kern­bezetting bestaat uit akoestis­che gitaar, con­tra­bas, blok­fluit, harp en cel­lo. Ook in het reper­toire gaan we bewust op zoek naar een zekere intimiteit. We creëren heden­daagse muziek die beter tot zijn recht komt wan­neer het pub­liek dicht bij de muzikan­ten zit en met eigen ogen kan zien hoe elke klank wordt gevormd.

CD Het project Folia wordt geen tra­di­tion­eel con­cert, maar eerder een mul­ti­me­di­ale voorstelling? 

JK Er wordt een nieuwe video gecreëerd, die een eigen audio­track heeft en in ver­schil­lende tal­en is opge­bouwd. Folia is in essen­tie een palimpsest van asso­ci­aties en een reis doorheen het brein van de kun­ste­naar. Er vallen heel veel ver­schil­lende lagen van beteke­nis te ont­dekken. Het pub­liek wordt daar­bij uitgen­odigd om zelf asso­ci­aties te mak­en en een eigen nar­ratief op te bouwen. Als luis­ter­aar werk je actief mee en stip­pel je een eigen route uit door alles wat op het podi­um gebeurt.

CD ​“Een reis door het brein van de kun­ste­naar”, wat moet men zich hier con­creet bij voorstellen? 

JK Muzikaal gezien word vertrokken vanu­it de eeuwe­noude dans La Folia, vrij ver­taald: de waanzin. In de loop van de muziekgeschiede­nis heeft deze korte, anon­ieme melodie tal­loze com­pon­is­ten geïn­spireerd tot het schri­jven van bew­erkin­gen van en vari­aties op dit the­ma. Op een organ­is­che manier legt Maurizio Pisati linken tussen ver­schil­lende bron­nen, tra­di­ties en muzikale mate­ri­alen. Zo ontstaat algauw een gelaagdheid ­ een soort con­tra­punt van hersen­spin­sels. De luis­ter­aar kruipt in het hoofd van de kun­ste­naar en raakt gaan­deweg gevan­gen in zijn cre­atieve pro­ces. Betekenis wordt onder­weg gevormd. 

CD Waar bren­gen die asso­ci­aties de toeschouw­ers zoal heen? 

JK Vanuit de overkoe­pe­lende the­matiek van waanzin maakt Pisati een asso­ci­atie met het nar­ren­schip, een pop­u­lair the­ma uit de mid­deleeuwse satirische kun­st. Het ver­haal ver­hult een satirische kijk op de samen­lev­ing: de maatschap­pij en de poli­tiek wor­den voorgesteld als doel­ en stu­ur­loze schep­en. Wanneer we deze the­matiek ver­tal­en naar van­daag, denken we automa­tisch aan de vluchtelin­gen­cri­sis. Schepen vol vluchtelin­gen meren dagelijks aan in Europa. Hoe hier­mee om te gaan, is voor iedereen een groot vraagteken. Via de his­torische asso­ci­atie met het nar­ren­schip wil Pisati de absur­diteit van deze actuele prob­lematiek aankaarten. In plaats van een éénz­i­jdi­ge mening te com­mu­niceren, wil Pisati de dis­cussie voeren en het pub­liek doen nadenken over wat er gebeurt in onze samen­lev­ing vandaag.